25.04.1930. Wielki pożar Przeworska

Pierwszym, który zauważył pożar miał być posterunkowy Franciszek Piasek. On zaalarmował miejscową straż pożarną. Katastrofalny pożar Przeworska który wybuchł o północy z 25 na 26 kwietnia 1930 roku był największym kataklizmem, jaki dotknął to miasto w okresie międzywojennym.

W następnych dniach o pożarze, który szczególnie dotknął północną pierzeję tutejszego rynku, rozpisywały się krajowe i polonijne nawet gazety. „W dzielnicy żydowskiej spłonęło doszczętnie 45 domów. Przerażeni mieszkańcy zdołali w bieliźnie tylko ujść życiem” – donosił krakowski „Ilustrowany Kuryer Codzienny”, największy wówczas dziennik w kraju. Jego korespondent informował, że rozprzestrzeniający się z ogromną szybkością pożar wybuchł w domu Sary Wein. Ukazujący się w Nowym Jorku „Przegląd Tygodniowy” w iście sensacyjny sposób, z wyraźną przesadą donosił na pierwszej stronie wielkimi literami: „43 Domy Mieszkalne Spłonęły! Pożar w Polsce Pozbawił Dachu 700 Osób. Ogień wszczął się od świec zapalonych w Synagodze Przeworskiej”, błędnie informując, iż do pożaru doszło w czasie nabożeństwa, w żydowskiej świątyni, tymczasem zaprószenie ognia miało miejsce na posesji sąsiadującej z bożnicą.przeworskSzybko okazało się, że miejscowa straż pożarna, wsparta strażą z cukrowni nie jest w stanie sobie poradzić z rozprzestrzeniającym się błyskawicznie ogniem. Nad ranem dojechały kolejne wozy z Łańcuta, Jarosławia, Przemyśla i Rzeszowa, którym udało się opanować żywioł.  Do ratowania ludzi i dobytku zaangażowano kompanię wojska. Na miejsce szybko wraz z  podwładnymi przybył wojewoda lwowski Wojciech Gołuchowski, który nakazał wypłacić najbardziej poszkodowanych kwotę 8 tysięcy złotych. Oficjalne dane cytowane przez prasę mówiły o 13 zniszczonych, murowanych domach w rynku i 30 dalszych zabudowaniach w sąsiedztwie. Liczbę poszkodowanych szacowano na ponad 300 osób, głównie Żydów, straty na niebagatelną wówczas kwotę nawet 500 tysięcy złotych. O ile nieruchomości były ubezpieczone, o tyle największe szkody ogień poczynił w zgromadzonych towarach.  Spłonęły m.in. dwa wagony pszenicy i żyta w składzie Spiglena.Pożar był ogromnym ciosem dla miasta, dotkniętego jak wiele innych kryzysem gospodarczym. Szczególnie ucierpiała żydowska biedota. Część mieszkańców wyznania mojżeszowego zdecydowała się na  opuszczenie Przeworska, miejscowa szkoła zanotowała w swej kronice, że naukę przerwała część żydowskich dzieci.przeworsk Władze miasta szybko wyciągnęły wnioski z dramatu. Jasne było, że zawiodła ochrona przeciwpożarowa. W czasie pożaru brakowało np. wody do gaszenia ognia, którą ściągano z odległej Mleczki, nie było odpowiedniego sprzętu ratowniczego. Stąd też już w następnym roku, w marcu, radni uchwalili Rada Miejska rozpoczęcie budowy wieży wodnej z rurociągami i hydrantami, która miała zapobiec podobnym niespodziankom w przyszłości.

 

źródło: podkarpackahistoria.pl / U.M Przeworsk

Czytaj także inne nasze artykuły z działu “Z Kart Historii”, powiązane bezpośrednio z Przeworskiem lub naszym regionem:

  1. Żywioł wody w Przeworsku
  2. Tadeusz Rut medalista olimpijski z Przeworska
  3. Andrzej Sztolf skoczek narciarski z Przeworska
  4. Odszedł wielki człowiek sportu w Przeworsku
  5. Pomnik króla Polski w Przeworsku
  6. Historia sportu w Przeworsku: Brydż sportowy
  7. Historia sportu w Przeworsku: “Vistulanki” – piłka nożna kobiet
  8. Historia sportu w Przeworsku: sekcja motorowa
  9. Historia sportu w Przeworsku: piłka siatkowa kobiet
  10. Historia sportu w Przeworsku: piłka siatkowa mężczyzn
  11. Historia sportu w Przeworsku: Kolejowy Klub Sportowy “Czarni” Przeworsk
  12. Historia sportu w Przeworsku: sekcja bokserska
  13. Historia sportu w Przeworsku: lata 1893-1939
  14. Hejnał Przeworska – jeden z symboli miasta
  15. Mury obronne w Przeworsku
  16. Cukrownia Przeworsk – utracone “złoto”
  17. Bohater z Przeworska zamordowany w niemieckim obozie Auschwitz
  18. Rocznica Powstania Styczniowego – apel na mogile w Przeworsku
  19. W Dzień Wszystkich Świętych pamiętajmy o Bohaterach
  20. 1 września 1939r. w Przeworsku we wspomnieniach
  21. Jan Gryczman z Przeworska – obrońca Westerplatte
  22. Żywa Kotwica Powstania Warszawskiego w Przeworsku
  23. Wspomnienia o bohaterze z Przeworska – gen. Jan Chmurowicz
  24. Bicie w bębny podczas Wielkiego Tygodnia w Przeworsku
  25. ARMIO WYKLĘTA PRZEWORSK O WAS PAMIĘTA!!!
  26. 626 lat miasta Przeworska
  27. Rocznica Powstania Styczniowego – echa w Przeworsku
  28. Droga Przeworska do Niepodległości
  29. 25.04.1930. Wielki pożar Przeworska
  30. Z kart historii: Ostatni ordynat przeworski
  31. Krwawy marzec na Podkarpaciu
  32. ALBUM NIEPODLEGŁEJ: Bartłomiej Golankiewicz
  33. Stanisław Rarogiewicz z Przeworska
  34. ALBUM NIEPODLEGŁEJ: Kronika pięcioklasowej szkoły męskiej w Przeworsku od roku 1915
  35. 11 listopada – Stulecie odzyskania niepodległości
.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *