Witold Pilecki: najodważniejszy z odważnych
W nocy z 26 na 27 kwietnia 1943 roku por. Witold Pilecki wraz z dwoma współwięźniami uciekł z niemieckiego obozu KL Auschwitz, do którego dostał się dobrowolnie w 1940 roku, aby zebrać informacje o zbrodniach popełnianych tam przez Niemców. Pilecki był współtwórcą wojskowego ruchu oporu w obozie. Po ucieczce napisał obszerny raport na temat zbrodni popełnionych przez Niemców w Auschwitz.
Głównym celem ucieczki Pileckiego był zamiar złożenia osobistego meldunku o sytuacji w obozie w Komendzie Głównej AK oraz uzyskanie zgody przełożonych na przygotowanie akcji zbrojnej mającej doprowadzić do uwolnienia więźniów (jego projekt ataku na obóz nie zyskał jednak nigdy aprobaty dowództwa – nie dałoby się bowiem „rozprowadzić” wszystkich uwolnionych).